Besparen door de woning te isoleren

Wanneer mensen er aan denken om hun woning beter te laten isoleren gaat de aandacht in eerste instantie uit naar het dak. Dat is ook normaal, want via het dak kan er een aanzienlijke hoeveelheid warmteverlies optreden. Wat echter wanneer het dak reeds is geïsoleerd? In dat geval kan het interessant zijn om even de vloeren onder de loep te nemen. Dit geldt niet in het minst voor mensen die tijdens de winter vaak last hebben van koude voeten. Wist je namelijk dat de temperatuur van een niet-geïsoleerde vloer altijd ettelijke graden lager ligt dan de rest van de ruimte? Het is onnodig om te zeggen dat dit niet alleen warmteverlies in de hand werkt, daarnaast komt het ook het wooncomfort niet ten goede, in tegendeel.

Besparen met isolatie hoeft niet duur te zijn

Wie zijn huis wil isoleren, komt er al snel achter dat deze investering vaak binnen een paar jaar wordt terugverdiend. De termijnen van tien jaar die in het verleden werden genoemd zijn inmiddels behoorlijk verouderd. Met de moderne materialen die worden gebruikt voor isolatie is de terugverdientijd in sommige gevallen teruggedrongen tot slechts drie jaar. Dat is een periode die voor de meeste woningbezitters beter te overzien is wanneer ze een investering doen. De terugverdientijd varieert uiteraard per vorm van isolatie.

Budgetteren en advies inwinnen over isolatie

Het is voor een woningbezitter niet zinvol om eerst een investering te doen om er vervolgens achter te komen dat de woning nog voor de terugverdienperiode wordt verkocht. Het geld lijkt dan in het water gegooid. Een kortere periode klinkt dan haalbaarder, want de woningbezitter weet dan dat hij zelf nog de vruchten zal plukken van de uitgevoerde isolatie.

Wie gebonden is aan een bepaald budget en dat budget zo efficiënt mogelijk wil besteden, doet er goed aan om eerst een advies op te vragen. Daarvoor dient men naar een gecertificeerd adviesbureau te gaan. Men zal daar een advies op maat uitbrengen waarbij gekeken wordt naar de huidige situatie en de bouwperiode van een huis, maar ook naar de mogelijkheden. Vooral warmtebeelden helpen om na te gaan waar er warmte uit een huis weglekt. Er zijn veel partijen die voor een appel en ei scans uitvoeren, maar deze scans laten vaak te wensen over. Laat dergelijke warmtebeelden daarom altijd maken en interpreteren door een professional.

Ondanks het feit dat dakisolatie veruit de populairste vorm van isoleren blijft, willen steeds meer mensen ook kunnen genieten van een geïsoleerde vloer in hun woning. Dit niet alleen omdat de vloer op deze manier veel warmer zal aanvoelen, maar ook omdat hierdoor zomaar even een kwart van alle warmteverlies in huis kan worden voorkomen. Dit geldt in het bijzonder voor huizen waarbij er gebruik wordt gemaakt van warmtebronnen die zich in of dichtbij de vloer bevinden.

Waarom kiezen voor vloerisolatie?

Zoals de inleiding van deze pagina reeds een beetje doet vermoeden is het zo dat de keuze voor vloerisolatie altijd bepaalde, niet onaanzienlijke voordelen met zich meebrengt. Ondanks het feit dat dakisolatie veruit de populairste vorm van isoleren blijft willen steeds meer mensen ook kunnen genieten van een geïsoleerde vloer in hun woning. Dit niet alleen omdat de vloer op deze manier veel warmer zal aanvoelen, maar ook omdat hierdoor zomaar even één vierde van alle warmteverlies in huis kan worden voorkomen. Dit geldt in het bijzonder voor huizen waarbij er gebruik wordt gemaakt van warmtebronnen die zich in of dichtbij de vloer bevinden.

Plaatsen van vloerisolatie

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, hoeft het realiseren van vloerisolatie helemaal niet ingrijpend te zijn. Als de woning een kruipruimte heeft, kan er gewoon onder de vloer worden geïsoleerd. Deze kruipruimte bevindt zich tussen de bodem en de begane grond van de woning. Ze is doorgaans bereikbaar door middel van een luik. Op deze manier is het probleemloos mogelijk om verschillende isolatiematerialen aan te brengen. Denk hierbij niet alleen aan kurk, maar ook aan hout of aan vlas. Is er geen kruipruimte in het huis? Dan wordt het aanbrengen van vloerisolatie net even wat complexer.

Wat bij een niet toegankelijke kruipruimte?

Is er in een woning wel sprake van een kruipruimte, maar is deze niet toegankelijk, bijvoorbeeld omdat ze over een te beperkte hoogte beschikt? In dat geval kan er worden gekozen voor bodemisolatie. Dit type van isolatie wordt in de ruimte gespoten. Deze vorm van vloerisolatie geniet veelal niet de voorkeur omdat ze vrij duur is. Bovendien is bodemisolatie ook net wat minder efficiënt. Dit heeft alles te maken met het feit dat er via de wanden van de kruipruimte nog steeds warmteverlies kan optreden. Omwille van deze redenen wordt het dan ook steeds aangeraden om uitsluitend te kiezen voor bodemisolatie wanneer gewone vloerisolatie (om wat voor reden dan ook) geen optie is.

Vloerisolatie is extra interessant bij vloerverwarming

Tot slot nog een belangrijke extra tip: veel mensen die genieten van vloerverwarming in hun woning stellen dat het toepassen van vloerisolatie voor hen niet interessant is. Dat is echter een compleet foute aanname. Sterker nog, voor deze doelgroep is het voorzien van vloerisolatie extra interessant. Zonder de vloer te isoleren zal er namelijk een significant deel van de geproduceerde verwarming in de vloer verloren gaan. Het spreekt voor zich dat de energiefactuur hierdoor onnodig hoog zal uitvallen en je dus een flinke (geld)besparing misloopt!

Besparen door ramen te isoleren

In vrijwel ieder huishouden is het mogelijk om veel energie (en dus geld) te besparen door het huis beter te isoleren. Ramen zijn op het gebied van isolatie vaak het zwakke punt van het huis. Veel warmte verdwijnt, wat leidt tot hogere stookkosten in de winter. Door de ramen goed te isoleren, kan er daarom erg veel energie bespaard worden, wat direct merkbaar is in de portemonnee. Er bestaan grote verschillen tussen enkelglas, dubbelglas en zogenaamd HR++-glas. Enkelglas isoleert zeer slecht.

Type glas: enkelglas, dubbelglas of HR++ glas?

Meestal is tocht goed voelbaar, dit betekent dat er continu warmte verloren gaat. Bij dubbelglas is dit veel minder het geval. HR++-glas is zelfs nog beter. HR staat voor hoogrendement. Normaal dubbelglas heeft meestal de classificatie HR of HR+. Meestal is het aan de binnenkant van de glasplaat zichtbaar om welk type glas het gaat.

Dubbelglas is duurder dan enkelglas en HR++-glas is op zijn beurt dan weer duurder dan de meeste andere typen dubbelglas. Voor sommige mensen vormt de hogere prijs een barrière om over te stappen. Toch is het zeker het overwegen waard, omdat normaal gesproken de investering zichzelf op de lange termijn terugverdient. In stookkosten kan het, afhankelijk van onder andere het huis en het weer, over een besparing van tientallen euro’s per jaar gaan. Bovendien is het huis beter isoleren ook beter voor het klimaat.

Voorzetramen plaatsen

Het is ook mogelijk om tegen een bestaand raam een voorzetraam te plaatsen. Zo’n voorzetraam wordt los tegen het raam geplaatst, bijvoorbeeld tegen enkelglas. Het is vrij voordelig en het zorgt voor een betere isolatie dan wanneer er louter enkelglas wordt gebruikt, maar het biedt niet zo’n goede isolatie als wanneer er dubbelglas of HR-glas wordt geplaatst. Bovendien is het heel belangrijk dat alles goed wordt geplaatst, want anders is er het risico dat de buitenruit beslaat.

Raamisolatie: handige tips

Het is aan te raden om zo snel mogelijk over te stappen op dubbelglas of HR++-glas. Is dit niet mogelijk, dan kan het raam toch nog beter geïsoleerd worden. Natuurlijk is het ook mogelijk om dubbelglas of HR++-glas nog net wat beter te isoleren.

• Raamfolie: met speciaal raamfolie kan er veel energie bespaard worden. Dit folie is niet of nauwelijks zichtbaar en zorgt dus niet voor een slechter zicht naar buiten. Wel houdt het warmte binnen en koude buiten.

• Gordijnen sluiten: gordijnen worden meestal gebruikt voor de gezelligheid en om ervoor te zorgen dat niemand naar binnen kan kijken. Gordijnen hebben echter ook een isolerend effect. Daarom is het verstandig om de gordijnen zeker ‘s nachts dicht te houden, zelfs als niemand zich in de ruimte bevindt.

• Kieren afdichten: in oudere kozijnen kunnen er kieren ontstaan tussen het raam en het kozijn. Dit kan leiden tot een flinke tocht en dus warmteverlies. Dicht kieren en naden af met isolatietape of vernieuw de kozijnen.

Energie besparen door ramen en kieren te dichten

Twee van de meest voorkomende oorzaken van energieverspilling zijn de naden en kieren in huis. Zeker oudere huizen zitten vol naden en kieren waarlangs warmte kan verdwijnen. Het dichten van naden en kieren is over het algemeen erg eenvoudig, maar kan tegelijkertijd flinke energiebesparingen opleveren. Zeker in combinatie met een energie aanbieding kan er zo op jaarbasis veel geld bespaard worden. Er zijn verschillende manieren om naden en kieren effectief te dichten. Waar het best voor wordt gekozen, hangt onder andere af van de omstandigheden.

Bij deuren en ramen is het over het algemeen een goed idee om tochtstrips te gebruiken. In andere situaties is het beter om de kieren dicht te kitten of te smeren met isolatiemateriaal.

Bewegende delen

Met bewegende delen in het huis bedoelen we meestal deuren en ramen. De kieren en naden moeten hier eveneens worden gedicht, maar de deur of het raam moet nog wel op een normale manier open en dicht kunnen. Bij bewegende delen gebruikt men daarom meestal tochtstrips of tochtbanden. Vaak is dit materiaal van schuim of rubber. De strips zijn erg gemakkelijk zelf aan te brengen waar ze nodig zijn. Het is ook mogelijk om strips in een gebogen vorm aan te brengen, bijvoorbeeld bij scharnierpunten of in ronde ramen. Bij de meeste bouwmarkten zijn de strips voordelig verkrijgbaar.

Onder deuren worden vaak borstels aangebracht. Deze zorgen dat de kier onder de deur minder open is, maar de deur toch nog normaal open- en dichtgaat. Borstels zijn meestal minder zuinig dan tochtstrips of -banden, maar nog altijd beter dan geen isolatie. Bovendien zorgen borstels ervoor dat er nog voldoende ventilatie mogelijk is. Ventilatie is essentieel voor schone lucht in het huis en kan op de lange termijn ook rotting in houten muren en daken voorkomen.

Vaste delen

Bij vaste delen moet er worden gedacht aan muren, vloeren, plafonds en vaste kozijnen. Hierbij zijn er meestal net wat meer opties om de naden en kieren te dichten. Waarvoor men kiest hangt vooral af van de vorm en de grootte van de naad of kier. Ook bij vaste delen kan er gebruik gemaakt worden van tochtstrips of -banden. Dit is echter alleen het geval bij kleine, dunne kieren.

Zijn er grotere gaten of kieren waar warmte verloren gaat, dan is het beter om deze op te vullen met isolerend materiaal. Dit kan schuim zijn, maar ook vezelmateriaal (zoals glaswol) of kit. In vaste kozijnen worden kieren meestal afgedicht met kit. Het kan soms verstandig zijn om dit door een expert te laten doen, omdat de kit hier erg in het zicht zit en dus nauwkeurig en netjes aangebracht moet worden. Schuim of vezelmateriaal wordt vaak gebruikt op plekken waar de kieren en naden erg groot zijn. Huizen met puntdaken hebben in de nok regelmatig kieren zitten die met schuim of vezelmateriaal gedicht moeten worden.

Besparen met dakisolatie

Een dak heeft een groot oppervlak waaruit warmte kan ontsnappen. Een dak isoleren is dan ook een goed idee. Er is hierbij een flinke besparing op de energierekening mogelijk die kan oplopen tot 700 euro per jaar voor een hoekwoning. Hierdoor heeft dakisolatie een heel beperkte terugverdientijd die kan variëren van anderhalf jaar tot zo’n vijf jaar, afhankelijk van de gebruikte materialen en de vraag of de isolatiewerken al dan niet zelf worden uitgevoerd. Eventuele subsidies kunnen de terugverdientijd verder terugdringen.

Schuin dak isoleren

Voor het isoleren van een schuin dak is er de keuze tussen binnen of buiten isoleren. De binnenkant van het dak isoleren is de meest toegankelijke optie. Hierbij wordt er bijvoorbeeld glaswol of steenwol tegen het dak geplaatst. Deze vorm van isolatie kan ook vrij eenvoudig zelf worden aangebracht, waardoor er verder op de kosten kan worden bespaard.

Een andere optie is om het dak langs de buitenkant te isoleren. Daarvoor moeten de dakpannen er eerst af, waarna er op het dakbeschot isolatiemateriaal wordt gelegd. Het voordeel is dat de isolatielaag geen onderbrekingen bevat door bijvoorbeeld dakbalken. Anderzijds is het ook duurder en is het is niet altijd eenvoudig mogelijk om de dakpannen echt goed te hergebruiken. Vaak zijn er ook andere ingrepen nodig en moet, nu het dak net iets hoger komt te liggen, de aansluiting met de dakgoot opnieuw worden gemaakt. Over het algemeen is deze optie vooral interessant wanneer er sowieso al een nieuw dak moet worden gelegd. Dan kunnen de werkzaamheden eenvoudig worden gecombineerd.

Een alternatief is isolatieschuim of -vlokken onder de dakpannen laten spuiten. Dit kan vrij eenvoudig worden gedaan, zonder dat er structurele werken nodig zijn. Het nadeel is echter dat het maar een heel matige isolatie biedt. Bij verbouwingen aan het dak komt er later ook veel rommel vrij. Over het algemeen wordt deze dakisolatiemethode afgeraden. Als het echt niet anders kan, is het natuurlijk beter dan geen isolatie.

Ten slotte is het ook mogelijk om de zoldervloer te isoleren. In dat geval wordt het wel koud op zolder, maar kan deze koude het huis niet binnendringen. Deze isolatie is heel eenvoudig aan te brengen. Er is ook minder isolatiemateriaal nodig en het biedt een energieopbrengst die te vergelijken is met het isoleren van het dak. Het grote nadeel is natuurlijk dat de zolderruimte koud blijft en niet kan worden ingericht. De zolder is dan maximaal te gebruiken als opslagplaats.

Plat dak isoleren

Ook voor het isoleren van een plat dak is er de keuze om te isoleren onder of boven de dakbedekking. De beste isolatie is om onder de dakbedekking te isoleren. Hiervoor moet de dakbedekking wel worden weggehaald, moeten er isolatieplaten worden gelegd en vervolgens nog een waterdicht materiaal en nieuwe bitumen of EPDM. Dit is natuurlijk duurder en ingrijpender. Bovendien wordt het dak opgehoogd en zal niet elk plat dak hiervoor geschikt zijn. Zo moet de dakrand nog steeds minstens 10 centimeter hoog zijn zodat regenwater vlot kan weglopen. Eventueel moet de dakrand worden opgehoogd.

Een alternatief hiervoor is dat de isolatieplaten gewoon op de dakbedekking worden gelegd. De huidige dakbedekking blijft dan liggen. Bovenop de isolatieplaten wordt er nieuwe dakbedekking gelegd. Dit levert in de praktijk minder goede isolatieresultaten op en bovendien is het probleem van de dakrand hier nog nadrukkelijker aanwezig. Ook kan deze isolatiemethode enkel worden toegepast wanneer het plat dak nog in goede staat is. Omdat veel niet-geïsoleerde platte daken al een dagje ouder zijn, is dit lang niet altijd het geval.

Subsidies voor dakisolatie

Er is in de eerste plaats een landelijke subsidie voor isolatie, waardoor men een groot deel van de kosten terug kan krijgen. Deze SEEH-subsidie geldt wel enkel voor wie minstens twee isolatiemaatregelen neemt, zoals dakisolatie in combinatie met het isoleren van de spouwmuur.

Daarnaast hebben sommige gemeenten een eigen subsidieregeling die interessant kan zijn. Informeer bij de gemeente naar de mogelijkheden en de eventuele voorwaarden. Ten slotte is het mogelijk om een voordelige energiebespaarlening te verkrijgen bij het Nationaal Warmtefonds. Het te lenen bedrag is wel beperkt.

Besparen met muurisolatie

Het is niet onlogisch dat er ook via de muren veel warmte verloren kan gaan. Zeker bij oude woningen die nog een luchtspouw hebben, is dit het geval. Er bestaan verschillende mogelijkheden om de muren te isoleren en een expert zal uitmaken welke isolatievorm de beste oplossingen biedt. Bij spouwmuurisolatie wordt de spouw, de vrije ruimte die zich tussen de binnenmuur en de buitenmuur bevindt, met isolatiemateriaal gevuld. Hiervoor worden dan kleine gaatjes in het voegwerk van de muur geboord, waardoor klein isolatiemateriaal wordt gespoten tot de spouw volledig is gevuld. Nadien wordt alles opnieuw gedicht.

Spouwmuurisolatie

Deze vorm van muurisolatie is natuurlijk enkel mogelijk als er een vrije spouw is. Bij recente woningen is de spouw standaard geïsoleerd en bij erg oude woningen is er zelfs geen spouw aanwezig. Bovendien moet de spouw het ook toestaan. Het kan bijvoorbeeld dat er bouwafval in de spouw is achtergebleven en dat het bouwafval door het inspuiten van isolatiemateriaal voor koudebruggen zou zorgen. Dan is een andere vorm van muurisolatie mogelijk interessanter.

Buitenmuur aan de buitenkant isoleren

Wanneer er geen spouwmuur is of wanneer deze niet kan worden opgevuld, is het een oplossing om de buitenmuur aan de buitenkant te isoleren. Hierbij wordt er gewoon een dikke isolatielaag tegen de woning aangebracht. Nadien wordt de isolatielaag afgewerkt, bijvoorbeeld met steenstrips of nieuwe bakstenen. Het past perfect in het kader van een gevelrenovatie, het biedt een goede isolatie en binnen treedt er geen plaatsverlies op. Natuurlijk is het wel een vrij kostbare ingreep.

Binnenmuur isoleren

Ten slotte kan de muur ook aan de binnenkant worden geïsoleerd. Hierbij wordt het isolatiemateriaal tegen de binnenmuren aangebracht. Dit is eigenlijk de minst interessante oplossing. Enerzijds zijn er binnen in de woning ingrijpende werken nodig. Zo kan het zijn dat vensterbanken moeten worden aangepast, radiatoren moeten worden verplaatst, schakelmateriaal opnieuw moet worden aangesloten enzovoort. Daarnaast is er sprake van plaatsverlies. Bovendien kan het isoleren van de binnenmuren in vochtproblemen resulteren wanneer de regenbelasting op de gevel te groot is. Daarom is het belangrijk om eerst een beroep te doen op het advies van een expert.

Ventilatie is belangrijk bij isolatie

In een poging om het warmteverlies in huis zoveel mogelijk te beperken, kiezen we er tegenwoordig allemaal massaal voor om onze woning zo optimaal mogelijk te isoleren. We isoleren niet alleen het dak van ons huis, maar indien mogelijk ook de (spouw)muur en de vloer. Als het bovendien even kan, voorzien we ook nog hoogrendementsglas waardoor alle warmte tijdens de koude wintermaanden netjes binnen kan worden gehouden. Dat is natuurlijk fantastisch, alleen ontstaat er op deze manier een ongezond leefklimaat. Een goede ventilatie is dan ook van cruciaal belang voor een echt gezonde woning.

Goede ventilatie is absoluut noodzakelijk

We moeten eerlijk zijn, een woning ventileren kost altijd een beetje energie. Dit vinden veel mensen natuurlijk erg vervelend. Het merendeel van de groene investeringen die gebeuren aan een woning zijn namelijk net bedoeld om het warmteverlies in te perken. Gelukkig is een huis ventileren ook mogelijk zonder dat er te veel warme lucht verloren gaat. Dit kan gerealiseerd worden door rekening te houden met de hieronder aangegeven tips.

1. Zorg ervoor dat er steeds sprake is van een constante luchtstroom in de woning. Dit kan bijvoorbeeld worden gerealiseerd door de ventilatieroosters continu open te laten staan. Op deze manier wordt er continu frisse lucht aangevoerd terwijl de vervuilde lucht steeds de weg naar buiten kan vinden.

2. Zorg er altijd voor dat de ventilatieroosters schoon zijn. Deze zijn erg eenvoudig schoon te maken door middel van een stofzuiger en een doekje. Stof en blaadjes die op de ventilatieroosters terug zijn te vinden, kunnen de ventilatiecapaciteit aanzienlijk terugschroeven.

3. Tijdens het verluchten van de woning kan het de moeite waard zijn om de thermostaat op een lager pitje te zetten. Op deze manier wordt voorkomen dat er onnodig veel wordt gestookt.

4. Tracht om na het koken en het nemen van een douche de afzuiging zo’n 15 minuten aan te laten staan. Dit zorgt ervoor dat het aanwezige vocht in de woning op de meest efficiënte wijze kan worden afgevoerd.

5. Vergeet niet om regelmatig de filters in de afzuigkap te reinigen.

Ventileren is geen probleem voor de energiebesparing

De focus ligt tegenwoordig vooral op energiebesparing. Dat is ook niet meer dan normaal, want de energieprijs kan een regelrechte aanslag vormen op de financiële situatie. Toch is het belangrijk om tegelijkertijd ook rekening te houden met de gezondheid van het binnenklimaat. Ondanks het feit dat mensen tocht uit hun huis willen weren, is het tegelijkertijd wel een goed idee om te zorgen voor voldoende frisse lucht in huis. In oude woningen is dit veelal geen probleem. In deze huizen komt de frisse lucht immers min of meer automatisch binnen door de naden en kieren. In een goed geïsoleerde woning is dat minder vanzelfsprekend. Goed ventileren is daar dan ook van cruciaal belang om een echt gezond leefklimaat te creëren.

Het huis ventileren voorkomt vochtproblemen

In een optimaal geïsoleerde woning zonder ventilatie is het niet alleen zo dat de vervuilde lucht zich geen weg naar buiten kan banen, want daarnaast ontstaat er ook nog vocht. Zowel tijdens het koken als tijdens het nemen van een bad of douche ontstaat er (condensatie)vocht. Dit vocht kan zich afzetten tegen de muren en het plafond, waardoor er schimmelvorming kan ontstaan. Om dergelijke ongezonde situaties te voorkomen, is het eveneens belangrijk om een woning op een gepaste manier te ventileren. Isoleren? Absoluut! Maar ook een goede ventilatie mag dus niet over het hoofd worden gezien.