Besparen op energieverbruik bij het koken
Tijdens het koken wordt er veel energie verbruikt, of dit nou gas of elektriciteit is. Door op een bewuste manier te koken, kan er veel bespaard worden op het energieverbruik. Hoewel er steeds vaker wordt overgestapt op inductiekookplaten, zijn gasfornuizen nog altijd het meest zuinig. Verder speelt ook het type pan, het gebruik van de afzuigkap en de manier van koken een rol bij het besparen op het energieverbruik tijdens het koken.
)
Energiebesparing in de keuken door bewuste keuzes
Het voordeel van op inductiekookplaten koken, is dat het beter is voor het milieu. De Nederlandse overheid heeft meerdere malen aangegeven volledig van het aardgas af te willen, met als absolute einddatum 2050. Daarom is koken op inductie de toekomst. Een inductieplaat op stroom kost minder energie en is daarmee een goed alternatief voor het koken op gas. Het is eenvoudig om de temperatuur te regelen. De inductieplaat wordt bovendien niet zo heet omdat de potten en pannen rechtstreeks worden verwarmd. Hierdoor is koken op inductie ook nog eens een stuk veiliger.
Voor en nadelen van koken op inductie
Elektrisch koken kan het beste met een inductiekookplaat. Deze gebruikt minder stroom dan andere elektrische kookplaten. Uiteraard zijn er nog huishoudens die op gas koken. Om meerdere redenen, bijvoorbeeld omdat de pannen ongeschikt zijn voor inductiekookplaten. Natuurlijk kan men er dan voor kiezen nieuwe pannen aan te schaffen. Een geschikte pan voor het koken met inductie is voorzien van een stalen magnetiseerbare laag. Dit is eenvoudig te controleren door een magneetje tegen de onderkant van de pan aan te houden. Het is bovendien niet nodig om een pan met een vlakke bodem te hebben om op inductie te kunnen koken.
Opgelet, want het op inductie koken is wel gevaarlijk voor mensen die een pacemaker hebben. Er zijn dan betere manieren om het energieverbruik tijdens het koken te beperken, zoals bijvoorbeeld met een keramische plaat.
Het juiste type pan
Veel energie kan bespaard worden door te kiezen voor het juiste type pan. Bij het bereiden van een kleine maaltijd is het verstandig om ook een kleine pan te gebruiken. Het kost meer energie om een grote pan op te warmen. Wanneer de pan niet volledig gevuld is, wordt op deze manier veel energie verspild.
Ook de vorm van de pan is belangrijk. Bij elektrisch koken is het efficiënter om te koken met een platte pan. Wordt er met gas gekookt, dan is een ronde pan juist zuiniger. Koken met een wok is in vrijwel alle gevallen zuiniger dan koken in een andere pan. Ten slotte is het ook belangrijk om de pan zoveel mogelijk af te dekken met een deksel. De deksel houdt de warmte in de pan, waardoor er minder energie nodig is om de pan goed op te warmen.
Water koken op een zuinige manier
Door op een efficiënte manier water te koken, kan er veel worden bespaard op het energieverbruik. Met een elektrisch fornuis is het voordeliger om water eerst te koken met behulp van een waterkoker. Bij een gasfornuis kan het water dan weer best op het vuur worden gekookt.
Verder is het beter om koud water in de pan te doen, in plaats van warm kraanwater. Er wordt namelijk te veel energie verspild wanneer de kraan wordt gebruikt om het water voor te verwarmen. Dit omdat een cv- of hr-ketel relatief veel energie gebruikt en er daarnaast onnodig verwarmd water in de leiding achterblijf. Voordat het water is opgewarmd, is er ook al koud water weggestroomd dat niet wordt gebruikt. Uiteindelijk is het ook nog verstandig om niet meer water in de pan te doen dan nodig. Hoe meer water er in de pan zit, hoe meer energie er nodig is om het water aan de kook te brengen.
Afzuigkap en oven
Zet de afzuigkap niet op een hoge stand wanneer dit niet nodig is. Vanzelfsprekend kost een hoge stand meer energie dan een lage stand. Schakel de afzuigkap ook op tijd uit. Er wordt veel energie verspild wanneer de afzuigkap (eventueel inclusief de lamp) na het koken onnodig lang aan blijft staan.
Is de oven gebruikt, dan is het handig om deze na gebruik open te zetten. De warmte die ontsnapt verwarmt het huis, waardoor de verwarming minder energie nodig heeft.
Veelgestelde vragen over energie besparen bij het koken
Koken is traditioneel een bezigheid waarbij er veel energie wordt verbruikt. Dat heeft te maken met de hitteopwekking, iets wat energie-intensief is. Daarom is het heel belangrijk om goed na te gaan hoe je energie kunt besparen tijdens het kookproces. Als je hier vragen over hebt, raden we aan om de onderstaande FAQ door te nemen.
Hoe kan ik energie besparen met een gasfornuis?
Bij een oud gasfornuis kan je de waakvlam uitzetten. Dit levert al snel een besparing van 30 euro per jaar op. Kies verder voor een kookpot die de volledige gaspit bedekt. Bij lange bereidingen is een snelkookpan een goed idee. Daarmee wordt de kooktijd met 1/3 verminderd. Laat ten slotte het deksel zoveel mogelijk op de kookpot, maak bij voorkeur eenpansgerechten en gebruik niet te veel water.
Hoe kan ik energie besparen op de afzuigkap?
Het is vooral belangrijk dat je de afzuigkap niet langer aanzet dan nodig is. Ook het lampje hoef je niet onnodig in te schakelen. Zet de afzuigkap evenmin onnodig op de hardste stand. Niet alleen omdat dit nodeloos energie verbruikt, maar ook omdat er koude lucht van buiten naar binnen komt. Ten slotte is het belangrijk om de filter regelmatig schoon te maken. Zo zal de afzuigkap minder energie verbruiken en zal de motor ook minder snel slijten.
Hoe kan ik energie besparen op mijn elektrische citruspers?
De beste tip: kies voor een manuele pers. De keuken staat vaak vol met onnodige elektrische toestellen die perfect manueel hadden kunnen zijn. Zij verbruiken geen energie, zijn goedkoper in aanschaf en verbruiken vaak minder grondstoffen. Gebruik je wel een elektrisch toestel? Let er dan vooral op dat het niet in het stopcontact blijft zitten. Vaak zorgen ze dan voor sluipverbruik.
Wat is voordeliger: de magnetron of de pan?
Over het algemeen is koken in de magnetron voordeliger dan koken in de pan. Als er dus een blik moet worden opgewarmd, gaat het beter in de magnetron dan in de pan.
Hoe kan ik energie besparen bij mijn stoofpotjes?
Stoofpotjes moeten lang verhit worden en vragen dan ook veel energie. Vroeger hadden ze daar een goede oplossing voor en deden ze de pan na het warmen in een hooikist. Door de isolerende werking van het hooi bleef de temperatuur langdurig behouden en kon het eten langzaam garen. Veel mensen kennen het niet meer, maar het is wel degelijk nog steeds mogelijk om een hooikist te kopen. Een voorbeeld van zo’n moderne variant is de Ecostoof.