Een warmtepomp via de energieleverancier: wat moet je weten?
Vroeg of laat moet je van het gas af. Tegelijkertijd moeten wij Nederlanders meer doen om energiezuiniger te leven en te wonen, terwijl energie en zeker gas alleen maar duurder wordt. Het zijn stuk voor stuk redenen waarom jij misschien wel een warmtepomp overweegt. Over zo’n warmtepomp valt er natuurlijk veel te vertellen. Wij leggen uit wat het is, geven aan welke soorten warmtepompen er bestaan en beantwoorden een aantal veelgestelde vragen over warmtepompen.
Wat is een warmtepomp?
Een warmtepomp is een energiezuinige manier om de woning te verwarmen. Daarnaast worden warmtepompen gebruikt om sanitair water te verwarmen en om zwembadwater te verwarmen. Bovendien kan een warmtepomp zelfs worden ingezet om woningen tijdens de warme zomermaanden te koelen. Het is wel zo dat er verschillende soorten warmtepompen bestaan. De mogelijkheden en het rendement kunnen daarbij sterk verschillen, terwijl ook het prijskaartje heus niet altijd hetzelfde is.
Werking van een warmtepomp
Er bestaan verschillende soorten warmtepompen en de praktische werking verschilt daarbij enigszins, maar het werkingsprincipe is wel altijd hetzelfde. Het is namelijk gebaseerd op het principe dat een koelvloeistof warmte uit de omgeving haalt, net zoals een koelkast dat doet om warmte uit de “kast” weg te halen. Bij een koelkast brengt het de warmte van de kast naar de buitenomgeving – vaak de keuken –, bij een warmtepomp haalt het de warmte van buiten of van onder de grond naar binnen. Warmtepompen met een koelfunctie gebruiken dezelfde technologie, maar draaien het proces gewoon om.
Een koelvloeistof is een vloeistof die al op een lage temperatuur een kookpunt bereikt en die vervolgens verdampt. De damp wordt door een compressor samengedrukt, tot het een hogere temperatuur bereikt. Deze compressor verbruikt elektriciteit, terwijl de resterende energie dus uit de grond of uit de lucht wordt gehaald. De warme damp wordt ten slotte afgeven, bijvoorbeeld om de lucht in huis te verwarmen of om het (sanitair) water te verwarmen.
Voordelen van een warmtepomp
Aan het gebruik van een warmtepomp zijn er veel voordelen verbonden. Het grootste voordeel is natuurlijk het lage energieverbruik. Ongeveer vier vijfde van de benodigde energie wordt namelijk uit de omgeving gehaald, slechts een vijfde van de benodigde energie is afkomstig van de elektriciteit. Zeker in vergelijking met elektrische accumulatoren, maar ook ten opzichte van gas- en mazoutketels, loopt de besparing al snel op. Hierdoor heeft een warmtepomp een snelle terugverdientijd.
Ten tweede is een warmtepomp milieuvriendelijk en duurzaam. Je stoot minder CO2 uit en het gebruikt geen fossiele brandstoffen. Natuurlijk is dat laatste wel afhankelijk van de energie die je geleverd krijgt. Met een energiecontract voor groene energie of met zonnepanelen verwarm je je woning in ieder geval met 100% groene energie.
Verder kan je een warmtepomp ook gebruiken om je woning te koelen. Dit kan actief of passief zijn, afhankelijk van het type warmtepomp. Ook vallen de onderhoudskosten eigenlijk heel goed mee, zeker in vergelijking met bijvoorbeeld de onderhoudskosten bij een mazoutketel. Houd er ten slotte rekening mee dat er tegenover deze vele voordelen ook enkele kleine nadelen staan. Meer daarover lees je in onze eerdere blog over de nadelen van een warmtepomp.
Is een warmtepomp voor mij interessant?
Of een warmtepomp al dan niet een interessante investering is, is afhankelijk van een aantal factoren. In ieder geval is het belangrijk dat je woning goed is geĂŻsoleerd. Het moet niet per se gaan om een nieuwbouwwoning die aan de strengste isolatie-eisen voldoet, maar zonder een degelijke isolatie zal een warmtepomp niet volstaan om de woning te verwarmen. Een warmtepomp is verder extra interessant als je al over radiatoren of over vloerverwarming beschikt en als je zonnepanelen hebt, want dan kan je de elektriciteit voor je warmtepomp gewoon zelf opwekken.
Hoe dan ook is elke situatie uniek en zal de geschiktheid van de warmtepomp en het ideale type warmtepomp afhankelijk zijn van de kenmerken van de woning, het beschikbare budget, de isolatiewaarde van de woning, het verbruik, het aantal te verwarmen ruimtes en dergelijke meer. Een expert zal je hierover informeren.
Soorten warmtepompen
Als je een warmtepomp wil laten plaatsen, heb je de keuze tussen verschillende soorten warmtepompen. Het gaat om geothermische warmtepompen die de bodemwarmte als bron gebruiken (grond-waterwarmtepompen), luchtwarmtepompen die de buitenlucht als energiebron aanwenden (lucht-luchtwarmtepomp, lucht-waterwarmtepomp en hybride warmtepompen) en waterwarmtepompen die water als warmtebron hanteren (water-waterwarmtepomp). Elk type warmtepomp heeft eigen voordelen en nadelen. Als er grondboringen nodig zijn, loopt het prijskaartje al snel op.
Lucht-luchtwarmtepomp
Een lucht-luchtwarmtepomp is een warmtepomp die warmte en energie aan de buitenlucht onttrekt. Dat kan het zelfs doen als het buiten vriest. Dat komt omdat het absolute nulpunt van lucht niet 0°C is, dat is louter het vriespunt of het punt waarop water bevriest. Het absolute nulpunt van lucht is -273°C. Pas bij deze extreem lage temperatuur bewegen de moleculen niet langer. Bij alles daarboven wel en dan bevat de lucht energie. Hoe warmer het is, hoe meer energie of warmte er natuurlijk aan de lucht kan worden onttrokken en hoe hoger het rendement zal liggen.
De lucht-luchtwarmtepomp onttrekt dus warmte aan de lucht door middel van een buitenunit. Met behulp van een buizennetwerk wordt dit vervolgens aan een of meerdere binnenunits doorgegeven. Deze binnenunits blazen dan de warme lucht in de kamers. Het voordeel is dat de werking in de zomer kan worden omgedraaid, zodat de warmtepomp dan als airco fungeert. Een lucht-luchtwarmtepomp is de voordeligste oplossing, maar het rendement ligt wel lager dan bij de andere warmtepompen.
Lucht-waterwarmtepomp
Een lucht-waterwarmtepomp werkt deels hetzelfde als een lucht-luchtwarmtepomp. Een lucht-waterwarmtepomp heeft ook een buitenunit om warmte aan de buitenlucht te onttrekken. Alleen wordt deze warmte niet in de woning geblazen, maar gebruikt om energiezuinig water te verwarmen. Het kan bijvoorbeeld dienen ter vervanging van een elektrische boiler of voor het water van je centrale verwarming. Het rendement ligt lager dan bij waterwarmtepompen waarvoor er grondboringen nodig zijn, maar het is tegelijkertijd ook voordeliger en eenvoudiger te realiseren.
Water-waterwarmtepomp
Bij een water-waterwarmtepomp wordt de warmtepomp gebruikt om milieuvriendelijk water op te warmen, bijvoorbeeld voor de centrale verwarming. Hierbij is er geen buitenunit die de warmte aan de lucht onttrekt. In de plaats daarvan wordt de warmte aan het grondwater onttrokken. Daarvoor zijn er grondboringen nodig. Dat maakt een water-waterwarmtepomp duurder om te realiseren. Het behaalt wel het hoogste rendement. Grondwater heeft namelijk een constante temperatuur, ook als het boven de grond vriest.
Grond-waterwarmtepomp
Een grond-waterwarmtepomp is een warmtepomp die wordt gebruikt om water te verwarmen en die de warmte uit de grond haalt. Hierbij kan er worden gekozen voor een verticale grondboring of voor een horizontaal buizennetwerk in de tuin. Uiteraard dien je een voldoende ruime tuin te hebben om zo’n horizontaal buizennetwerk te kunnen realiseren. Een grond-waterwarmtepomp vergt amper onderhoud en behaalt een hoog rendement, net iets minder dan dat van een water-waterwarmtepomp, terwijl het wel goedkoper te realiseren is dan zo’n water-waterwarmtepomp.
Hybride warmtepomp
Een hybride warmtepomp combineert een gascondensatieketel met een lucht-waterwarmtepomp. Het voordeel is dat het systeem automatisch kan bepalen wat de voordeligste manier is om het water te verwarmen. Als de buitentemperatuur erg laag ligt en het rendement van de warmtepomp te ver terugzakt, kan het voor de verwarming bijvoorbeeld op de cv-ketel overschakelen. Ook een combinatie van de twee is mogelijk. Vooral voor woningen die wat minder goed zijn geĂŻsoleerd is een hybride warmtepomp een uitstekende keuze.
Prijs van een warmtepomp
Het is moeilijk om te zeggen wat de kostprijs van een warmtepomp is. Het is namelijk afhankelijk van het type warmtepomp, de ruimte die te verwarmen is, de moeilijkheidsgraad van de plaatsing, het gewenste aantal binnenunits en dergelijke meer. Het is ook nog maar de vraag wat er al in de woning aanwezig is. Als er bijvoorbeeld ook vloerverwarming moet worden geĂŻnstalleerd, lopen de prijzen natuurlijk snel op. Hieronder zijn een aantal richtprijzen weergegeven, maar houd er rekening mee dat deze prijzen louter indicatief zijn. Vraag altijd een aantal offertes op om een goed idee te krijgen van wat een warmtepomp voor jouw woning kost.
| Type warmtepomp | Prijs (incl. btw en plaatsing) |
|---|---|
| Hybride warmtepomp | €5000 tot €7000 |
| Lucht-luchtwarmtepomp | €2500 tot €8000 |
| Lucht-waterwarmtepomp | €7500 tot €12.500 |
| Water-waterwarmtepomp | €15.000 tot €20.000 |
| Grond-waterwarmtepomp | €10.000 tot €24.000 |
Subsidie voor een warmtepomp
In Nederland kan je een subsidie krijgen voor de aankoop van een warmtepomp. Het bedrag van de zogeheten ISDE-subsidie (Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing) is afhankelijk van het type warmtepomp en van het vermogen. De hieronder weergegeven subsidiebedragen gelden voor 2022. We geven enkel de van-totbedragen weer. De precieze bedragen per apparaat zijn op de apparatenlijst op rvo.nl terug te vinden. Houd er rekening mee dat er allerlei voorwaarden aan deze subsidie verbonden zijn. Meer over deze voorwaarden kan je lezen op de website Milieucentraal.nl.
| Type warmtepomp | Van | Tot |
|---|---|---|
| Hybride warmtepomp | €1950 (3 kW) | €3000 (7 kW) |
| Volledige lucht-waterwarmtepomp | €1950 (3 kW) | €3750 (12 kW) |
| Volledige bodem-waterwarmtepomp | €3750 (4 kW) | €5100 (16 kW) |
Als je binnen een jaar een warmtepomp laat plaatsen en ook een deel van het huis laat isoleren, is het bovendien mogelijk om een isolatiesubsidie aan te vragen. Daarnaast kan ook de energiebespaarlening interessant zijn.
Rendement en terugverdientijd van een warmtepomp
Misschien nog belangrijker dan de aanschafprijs van een warmtepomp zijn het rendement en de terugverdientijd van een warmtepomp. Een belangrijke waarde is daarbij de COP (Coefficient of Performance). Deze waarde geeft de verhouding weer van de afgegeven hoeveelheid warmte ten opzichte van het opgenomen vermogen of het elektriciteitsverbruik. Stel bijvoorbeeld dat een warmtepomp 6 kWh aan energie oplevert en 1 kWh aan elektrische energie verbruikt, dan bedraagt de COP 6. Hoe hoger deze waarde is, hoe energiezuiniger de warmtepomp is en hoe beperkter de terugverdientijd is.
Deze COP-waarde is echter geen vast gegeven. Het is niet alleen afhankelijk van de kenmerken van de warmtepomp zelf, maar ook van de kenmerken van de omgeving waaraan er warmte wordt onttrokken. Bij een lucht-luchtwarmtepomp zal de buitentemperatuur een grote invloed hebben op de COP-waarde. Bij een water-waterwarmtepomp zal de COP-waarde minder sterk schommelen. En dat heeft uiteraard allemaal invloed op de terugverdientijd. Daarenboven is dat niet het enige dat invloed heeft op de terugverdientijd.
De terugverdientijd is namelijk te bepalen op basis van wat je bespaart en dus op hoeveel je verbruikte voor de installatie van de warmtepomp. En dat is dan weer afhankelijk van de isolatie van je woning, hoeveel van je woning je verwarmt en hoe je verwarmt. Ook de fluctuerende energieprijzen beĂŻnvloeden de terugverdientijd. Daartegenover staat de investering en de prijsverschillen die daaraan verbonden zijn, terwijl subsidies de terugverdientijd kunnen beperken. Het is met andere woorden niet eenvoudig om te zeggen wat de terugverdientijd van een warmtepomp is. Over het algemeen ligt de terugverdientijd tussen 8 en 20 jaar, wat natuurlijk een vrij ruime marge is. Een expert kan de nodige berekeningen voor je maken en je gedetailleerd informeren over de geschatte terugverdientijd.
Een warmtepomp via de energieleverancier
Sommige energieleveranciers doen meer dan alleen energie leveren. Ze helpen klanten ook om energie te besparen. Hieronder lees je welke energieleveranciers interessant zijn als je een warmtepomp hebt of van plan bent om een warmtepomp te laten plaatsen.
Coolblue Energy
Bij Coolblue Energy installeert men geen warmtepompen, maar reken je wel op kortingen op energiebesparende producten. Nieuwe klanten krijgen er ook shoptegoed. Hiermee kan je bijvoorbeeld extra voordelig slimme thermostaten voor de (vloer)verwarming aanschaffen. Met deze slimme thermostaten haal je nog meer uit je warmtepomp. Ook krijg je bijvoorbeeld korting op de zonnepanelen die Coolblue Energy installeert, waardoor je warmtepomp op 100% groene energie werkt.
Meer informatie en energie aanbiedingen van Coolblue Energy
Delta Energie
Klanten van Delta Energie doen maar al te graag een beroep op de Duurzame DELTA Deals, waarbij je rekent op exclusieve kortingen. Via Delta Energie kan je bijvoorbeeld een warmtepomp kopen met een eenmalige korting van €100. Ook kan je een warmtepomp huren met een korting van €2,50 per maand. Het voordeel van een warmtepomp huren is dat je energie kan besparen, zonder dat je zelf hoeft te investeren. De warmtepompen van Delta Energie zijn momenteel nog niet in volledig Nederland te verkrijgen. Het is op dit moment beperkt tot het zuidwesten van Nederland, in de regio die zich uitstrekt tussen Delft in het noorden, Tilburg en Gorinchem in het oosten en Terneuzen in het zuiden.
Meer informatie en energie aanbiedingen van Delta Energie
Eneco
Bij Eneco geniet je van advies met betrekking tot een warmtepomp, terwijl je de warmtepomp ook kan kopen en laten plaatsen via Eneco. Dat doet Eneco echter niet zelf. Hiervoor werkt de energieleverancier samen met het bedrijf Suniverse. Eneco focust voornamelijk op hybride warmtepompen. Het adviesgesprek met een expert van Suniverse is steeds gratis.
Meer informatie en energie aanbiedingen van Eneco
ENGIE
De energieleverancier ENGIE biedt passend advies voor wie interesse heeft in een warmtepomp. Dankzij de zogeheten warmtepompcheck kom je bijvoorbeeld snel te weten of jouw woning geschikt is voor een warmtepomp. Voor de aankoop en de installatie van warmtepompen werkt ENGIE samen met een partner. Deze partner biedt ook onderhoudsabonnementen aan.
Meer informatie en energie aanbiedingen van Engie
Essent
Bij de energieleverancier Essent is het mogelijk om een warmtepomp aan te schaffen en te laten installeren. Hiervoor werkt deze energieleverancier samen met gecertificeerde servicepartners. Net als ENGIE biedt Essent een warmtepompcheck aan. Essent focust eveneens op hybride warmtepompen. Het gaat om warmtepompen van de merken Techneco, Daikin en Inventum. Het zijn goede en betrouwbare merken die volgens experts zeker te overwegen zijn.
Meer informatie en energie aanbiedingen van Essent
Greenchoice
Greenchoice biedt de mogelijkheid om een Elga-warmtepomp te kopen. De Elga-warmtepomp is een hybride warmtepomp. Het bedrijf biedt ook de mogelijkheid aan om deze hybride warmtepomp te combineren met een via Greenchoice te verkrijgen cv-ketel. Daarbovenop krijgen klanten die meteen hun energiecontract voor drie tot vijf jaar vastzetten een korting tot wel €150 op de aanschaf van hun warmtepomp en cv-ketel.