Slimme zonwering, rolluiken, screens en raamdecoratie

Tegenwoordig hebben de meeste Nederlanders toegang tot snel internet aan huis. Erg handig om mee te computeren of films te kijken, maar ook voor andere toepassingen. Smart home wordt steeds populairder. Onder smart home verstaan we het koppelen van slimme apparaten aan het internet. Soms noemen we dit ook wel de ‘Internet of Things’, of ‘IoT’.

Smart home in het kort

Slimme apparaten kunnen snel worden gekoppeld aan de standaard router. In dat geval kan een app worden gebruikt om bijvoorbeeld de slimme zonwering te bedienen. De verbinding met deze app verloopt via de servers van de fabrikant. Dat is handig, omdat er geen aanpassingen hoeven te worden gedaan, maar tegelijkertijd is het ook een risico: wat gebeurt er als de servers bij de fabrikant storing hebben?

Natuurlijk kan dit worden opgelost door gebruik te maken van bijvoorbeeld Google Home, maar ook Google kan wel eens storing hebben. De kans is bij zo’n groot bedrijf weliswaar minder, maar niet onmogelijk. Daarom is het een beter idee om te kiezen voor een centrale hub. Deze hubs zijn bij de fabrikanten van slimme zonwering, slimme rolluiken, slimme screens en slimme raamdecoratie te koop.

Elektrische zonwering en smart home

Elektrische zonwering kan aan elkaar gekoppeld worden op de centrale hub. Ieder apparaat kan ook autonoom functioneren, maar in de ideale setting praten alle apparaten met elkaar.

Buiten de woning is geautomatiseerde raamdecoratie mogelijk. Rolgordijnen worden door veel mensen als ideaal beschouwd. Logisch, want ze bieden niet alleen meer privacy, maar worden ook gebruikt als zonwering. Wanneer het zonlicht en de warmte buiten moet blijven, is elektrische zonwering aan de buitenzijde een uitkomst.

Voor elektrische zonwering, werkend met smart home, zijn diverse mogelijkheden. Zo kan een slimme luifel, een smart rolluik of een terrasoverkapping met oprolbaar scherm geplaatst worden. In principe kan ieder bewegend onderdeel geautomatiseerd worden. Daarvoor moet wel de juiste hard- en software gevonden worden.

Kant en klaar of zelfbouw?

Wie technisch is aangelegd en handig is met elektrotechniek, kan ook zelf op zoek gaan naar de juiste hardware om de verschillende onderdelen te besturen. Zo zijn er fabrikanten die verschillende elektromotoren maken om schermen te kunnen oprollen en uitrollen. In principe kan zelf iets in elkaar zetten dus ook.

Welke motor geschikt is voor welk scherm, hangt af van bijvoorbeeld het type zonwering, de omvang en het gewicht. Informeer bij de leverancier van de onderdelen altijd eerst naar de mogelijkheden. Net als binnen, moeten verschillende elementen met elkaar kunnen praten. Zo ontstaat een overkoepelend systeem.

Liever een kant- en klaarsysteem? Warenhuizen verkopen deze systemen, maar het is verstandig ook eens langs een specialist te gaan. Deze weet precies hoe de zonwering, rolluik, het scherm of de raamdecoratie moet worden aangebracht en wat er nodig is om het vlekkeloos met elkaar te laten werken.

Met of zonder internet het huis besturen

De apparaten in huis hebben vaak een afstandsbediening, waarmee het bestuurd kan worden. Bij Smart Home wordt meestal uitgegaan van een internetverbinding. Daarmee kan de zonwering van het huis in Nederland nog worden bediend terwijl de eigenaar van het huis zich in Spanje bevindt. Ideaal voor wie is vergeten om bij vertrek de luiken te sluiten.

Wie liever niet vertrouwt op de servers van fabrikanten en de cloud, kan het best kiezen voor een systeem dat lokaal werkt. Dat kan met een afstandsbediening, maar ook met een lokaal netwerk. Het netwerk dat de systemen aanstuurt, wordt dan niet naar buiten het lokale netwerk gedeeld. Daardoor kan de eigenaar van het huis alleen zijn apparaten besturen als deze zich binnen het bereik van het netwerk bevindt.

Extra ogen voor het huis

Een luifel staat uitgeklapt en opeens raast er een storm voorbij. Wanneer de eigenaar thuis is, kan deze uiteraard snel naar buiten rennen om de luifel in te klappen, maar dat gaat niet wanneer men zich in de supermarkt bevindt. Dat soort problemen kunnen tot schade leiden.

Met slimme zonwering, rolluiken, screens en raamdecoratie kan deze schade worden voorkomen. Zo kan er bijvoorbeeld een windmeter worden gemonteerd, die op een slimme manier in verbinding staat met de motor van de luifel. Zo kan deze ingeklapt of opgerold worden.

Met een lichtdetector is het mogelijk om de zonwering automatisch te laten inklappen of oprollen wanneer de zon onder gaat en weer uit te laten rollen als de zon opkomt. Op deze manier zijn er talloze applicaties om elke gewenste actie in te stellen. Zo kan elektrische zonwering worden gecombineerd met Smart Home en krijgt het huis ‘extra ogen’.

Meer comfort en veiligheid

Wanneer de zonwering regelmatig op en neer gaat, lijkt het voor inbrekers net alsof er gewoon iemand thuis is. Dan gaan inbrekers de deur liever voorbij, want de pakkans is dan erg groot. Het schrikt dus dieven af. Slimme zonwering kan dus een preventieve werking hebben.

Dit werkt onder meer met sensoren die zien of er iemand onder of tussen een type zonwering lijkt te komen. Zo kan het hele huis geautomatiseerd worden. Voor iedere situatie is wel een maatwerk oplossing te bedenken. Het is verstandig navraag te doen bij de specialist.

Soorten zonwering

Er zijn verschillende soorten zonwering, zoals terrasschermen met knikarmen, een doek en een opbergcassette. En wat te denken van bijvoorbeeld verticale screens? Al deze oplossingen zijn te automatiseren.

Rolluiken

Met een slim rolluik hoeft de gebruiker nooit meer op te staan om het te bedienen. Het enige wat benodigd is, is een smartphone of tablet. De slimme rolluik is via een app te bedienen. Om dit goed te laten werken, is een stabiele verbinding benodigd. Een rolluik wordt ‘slim’ door de verbinding met Smart Home, maar ook door gebruik te maken van rolluikmotoren, bandopwinders en optrekbanden.

Screens

Slimme screens kunnen zo worden ingesteld, dat ze omlaag gaan wanneer de zon op het raam schijnt en de temperatuur een bepaald punt bereikt. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat de screens naar beneden gaan als het meer dan 20 graden buiten is. Op die manier blijft het binnen koel.

De mogelijkheden en scenario’s zijn eindeloos. Voor ieder mogelijk moment is een actie in te stellen via de app. Zo is het ook mogelijk de luiken te laten sluiten wanneer de homecinemaset aangaat.

Raamdecoratie

Alle raamdecoratie kan op een bepaald tijdstip of bij een handeling op een bepaalde status worden gezet. Bij raamdecoratie is het belangrijk goed op te letten op de compatibiliteit met andere apparaten. Zo is het met sommige slimme verlichting niet mogelijk een koppeling te maken met de raamdecoratie. Bepaalde fabrikanten bieden juist een uitgebreidere ondersteuning, als deze ook andere apparatuur dan raamdecoratie maakt.

De techniek achter slimme zonwering

Slimme zonwering maakt vaak gebruik van een gateway (een controller). Het is belangrijk dat de verschillende gateways met elkaar overweg kunnen. Met systemen van bijvoorbeeld Homey, Zipato, Fibaro of Domoticz kunnen bestaande elektrische zonweringsystemen worden toegevoegd aan het smarthome-netwerk. Dit kan door een inbouwmodule achter de schakelaar te plaatsen. Daarvoor is de vereiste wel dat de zonwering al elektrisch werkt en middels een schakelaar bediend kan worden.

Vaak wordt gebruikgemaakt van het zogenaamde Z-Wave protocol, Wifi, radiofrequenties of ZigBee. De functies van de schakelaar worden hiermee overgenomen door de controller.

Scenario’s maken

In de smart home-app kunnen verschillende scenario’s worden gemaakt. We noemden al wat voorbeelden, zoals het sluiten van de luiken bij een bepaalde temperatuur. Maar ook apparaten onderling kunnen gekoppeld worden. Alle smarthome producten worden dan bediend via de app van de controller. Het kan vaak ook met Apple HomeKit of Google Home.

Het is handig om hiervoor gebruik te maken van een universeel protocol, zoals Z-wave, 433 MHz, WiFi of Zigbee. Daarmee is het mogelijk om later alsnog van controller te veranderen. Vaak bieden ze controllers ook meer geavanceerde mogelijkheden om uitgebreide scenario’s aan te maken en de zonwering te laten reageren op de overige slimme producten in huis.

Inbouwmodules voor raamdecoratie en zonwering kunnen vaak gekoppeld worden met bijvoorbeeld slimme lampen, speakers of met het camerasysteem. De raamdecoratie reageert dan bijvoorbeeld als de camera bepaalde zaken waarneemt.

Spraakbediening

Met de komst van Google Assistant, Amazon Alexa en Apple’s Siri is het zelfs mogelijk de zonwering, rolluiken, screens en raamdecoratie met spraakbediening aan te sturen. Zo is het bij Apple mogelijk om specifieke commando’s te leren aan Siri. Maak een koppeling tussen de slimme zonwering en de opdracht: ‘Siri, doe de luiken omhoog!’ en de luiken zullen omhoog gaan.

Eigenlijk kan men met Smart Home het zo gek of eenvoudig maken als hij of zij wil. Het bedienen van verschillende apparatuur in huis wordt hiermee steeds meer centraal.

Privacy en beveiliging

Slimme apparaten hebben altijd invloed op de privacy. Wanneer slimme apparaten kunnen worden bediend met spraakbediening staan er altijd microfoons aan. Dergelijke apparaten worden meestal alleen geactiveerd bij gebruik. Alleen dan wordt er data verstuurd naar de servers.

Dat houdt niet in dat het nooit voorkomt dat het misgaat. Eind 2017 luisterde de Google Home Mini bijvoorbeeld constant mee en werd alles opgestuurd naar de fabrikant. Een maand later gebeurde met Amazon Alexa ongeveer hetzelfde. Toen werd zelfs een compleet privégesprek nog eens verstuurd naar een contactpersoon.

Bovendien laat men met digitale apparaten een digitaal spoor achter die ook kunnen worden gebruikt voor marketingdoeleinden. Smart home-apparatuur neemt een grote hoeveelheid bruikbare data op.

Daar komt nog bij dat dit alles goed beveiligd moet worden. Gebruik het liefst wachtzinnen met hoofdletters, symbolen, getallen en kleine letters. IkeetelkewoensdaggehaktvanSlagerJan!9001 is bijvoorbeeld een goed voorbeeld van een wachtzin. Vrij eenvoudig te onthouden en bovendien veilig. Het duurt een lange tijd voordat een dergelijk wachtwoord is gekraakt.