Alles over waarborgsommen bij energiecontracten
In sommige gevallen vraagt de energieleverancier een waarborgsom aan nieuwe klanten. Deze waarborgsom moet het kredietrisico beperken. Of er een waarborgsom wordt gevraagd en hoe hoog deze waarborgsom is, verschilt per energieleverancier, vergelijk dus goed!
)
Wanneer iemand een nieuw energiecontract met een energieleverancier aangaat, kan deze energieleverancier een waarborgsom vragen. Dit doet de energieleverancier in principe omdat er een betalingsrisico is, bijvoorbeeld omdat er nog onbetaalde nota’s van de vorige energieleverancier zijn of omdat de nieuwe klant schulden heeft.
Verschillende redenen voor een waarborgsom
De meeste energieleveranciers schakelen automatisch een derde partij of onderzoeksbureau in om het kredietrisico van nieuwe klanten na te gaan. In de privacyvoorwaarden zal er dan steeds opgenomen zijn dat de energieleverancier het recht heeft om persoonlijke gegevens om deze reden over te dragen.
Op deze werkwijze wordt soms kritiek geuit. Dergelijke bureaus baseren zich per slot van rekening vaak op verouderde data en weten niet goed wat de actuele situatie is. Mogelijk werden schulden intussen netjes terugbetaald of is de inkomstenstroom intussen weer op punt, terwijl zij wel nog steeds aan de alarmbel trekken. Hier valt spijtig genoeg maar zelden veel tegen te beginnen.
Bij sommige energieleveranciers wordt er tevens een waarborgsom gevraagd als er geen signalen zijn die wijzen op geldproblemen. Bij een spoedaanvraag, waarbij het vaak niet mogelijk is om een onderzoek uit te voeren, wordt een waarborgsom dan weer vrijwel standaard gevraagd. Bij een aantal energieleveranciers is dit ook het geval wanneer men vroeger, zelfs jaren geleden, betalingsachterstand bij een energieleverancier heeft gehad.
Wat is een waarborgsom?
Een waarborgsom is geen extra kost voor de nieuwe klant, maar is een borg. Dit wil zeggen dat de borg in principe niet wordt aangewend. Na het betalen van de borg volgen er dus gewoon termijnrekeningen en de jaarafrekening. Pas wanneer er later sprake is van wanbetaling zal de energieleverancier de waarborgsom gebruiken. Hierdoor biedt de waarborgsom de energieleverancier extra zekerheid. In de tussentijd blijft de waarborgsom dan ook de eigendom van de klant. Wanneer de klant zou komen te overlijden, maakt deze waarborgsom deel uit van de nalatenschap.
Hoogte van de waarborgsom
Elke energieleverancier kiest zelf of hij een waarborgsom oplegt en hoe groot deze waarborgsom is, maar natuurlijk zal dit wel in het energiecontract opgenomen zijn en wordt dit consensueel overeengekomen. Meestal wordt ook gesteld dat het energiecontract pas ingaat wanneer de waarborgsom is ontvangen, maar sommige energieleveranciers maken bij spoedaansluitingen wel een uitzondering. Dan kan het bijvoorbeeld volstaan om een bewijs van betaling te bezorgen.
Net zoals de werkwijze soms sterk kan verschillen, geldt dit ook voor de hoogte van de waarborgsom. Veel energieleveranciers vragen een borg die schommelt tussen 200 en 500 euro, maar er zijn ook energieleveranciers die waarborgsommen tot 1.000 euro vragen. Veelal zal de waarborg hoger zijn als er stroom én gas wordt afgenomen bij dezelfde energieleverancier. In ieder geval is de hoogte van de waarborgsom niet landelijk bepaald en kunnen energieleveranciers dit zelf bepalen.
Hieronder zijn de waarborgsommen bij de belangrijkste Nederlandse energieleveranciers weergegeven. Hieronder staat eveneens te lezen hoe snel een (spoed)aanvraag kan worden afgehandeld. Telkens moet eerst de waarborgsom zijn overgemaakt alvorens het mogelijk is om klant te worden. Houd er wel rekening mee dat de energieleverancier die de laagste waarborgsom vraagt niet automatisch de beste of voordeligste energieleverancier is.
| Energieleverancier | Waarborgsom stroom of gas | Waarborgsom stroom en gas | Verwerkingstijd voor de aansluiting |
|---|---|---|---|
| Anode | €500 | €500 | Binnen 1 werkdag na betaling |
| Budget Energie | €200 | €400 | 25 dagen of langer |
| DELTA | €300 | €600 | Zelfde dag na betaling borg |
| Eneco | €400 | €400 | 3 tot 5 werkdagen |
| Energiedirect.nl | €750 | €750 | Binnen 3 werkdagen na betaling |
| Engie | €450 | €900 | Binnen 2 werkdagen na betaling |
| Eon | €400 | €800 | Binnen 5 werkdagen na betaling |
| Essent | €250 | €500 | Binnen 2 werkdagen na betaling |
| Greenchoice | €200 | €400 | Binnen 2 werkdagen na betaling |
| GreenNL | - | - | N.v.t. |
| Huismerk Energie | 6 x maandbedrag (max. €750) | 6 x maandbedrag (max. €750) | Binnen 1 werkdag na betaling |
| NLE | Maandbedrag | Maandbedrag | +/- 34 dagen |
| Oxxio | €400 | €400 | +/- 10 werkdagen na betaling borg |
| Powerpeers | €575 | €575 | +/- 2 werkdagen na betaling borg |
| Pure Energie | €300 | €600 | Minimum 14 dagen na betaling borg |
| Vandebron | €400 | €800 | Binnen 1 werkdag na betaling |
| Vrijopnaam | €500 | €1.000 | Binnen 1 werkdag na betaling |
Terugkrijgen van de waarborgsom
Ook de teruggaaf van de waarborgsom is volledig vrij te regelen. Bij veel energieleveranciers is het zo dat de waarborgsom bij de jaar- of eindafrekening wordt teruggegeven. Er zijn echter ook energieleveranciers die andere regels hanteren en het al eerder teruggeven. Ook na het voortijdig overstappen en betalen van de opzegboete wordt de waarborgsom gewoon opnieuw vrijgegeven.
Bij de meeste energieleveranciers ontvangt men naast de waarborgsom ook de helft van de wettelijke rente. Hierdoor krijgt men dus iets meer terug dan de betaalde waarborgsom.
Wanneer er uiteindelijk achterstallen zijn, worden deze bij de waarborgsom in rekening gebracht. Het gaat daarbij zowel om onbetaalde jaarnota’s als om onbetaalde tussentijdse rekeningen. Houd er echter rekening mee dat niet alleen dergelijke zaken in rekening kunnen worden gebracht, maar ook administratieve kosten en incassokosten. Daarnaast geven de voorwaarden van de energieleverancier soms aan dat een toegekende cashbackkorting moet worden terugbetaald wanneer er ook maar één nota niet tijdig is betaald. In zo’n geval kan ook dit van de waarborgsom worden ingehouden.
Energieleveranciers zonder waarborgsom vinden
Het is zo dat elke energieleverancier eigen grenzen stelt. Zo kan het dat de ene energieleverancier vindt dat een waarborgsom op zijn plaats is en het bij de andere energieleverancier mogelijk is om zonder waarborgsom klant te worden. Hierdoor is het voor wie schulden heeft nog belangrijker om verschillende energieleveranciers met elkaar te vergelijken.
Veel energieleveranciers hebben wel bijzondere regels voor mensen die onder bewind staan. Ze vragen dan geen waarborg. Voor hen hebben ze specifieke procedures uitgewerkt waarbij de bewindvoerder een aantal formaliteiten dient te vervullen. Vaak weten bewindvoerders heel goed welke energieleveranciers heel flexibel zijn en kloppen ze hier vrijwel standaard bij aan. Dit wil echter nog niet zeggen dat dit ook de voordeligste oplossing is.
Stappenplan bij een onterechte waarborgsom
Wanneer men vindt dat er onterecht een waarborgsom wordt gevraagd, is het mogelijk om hier actie tegen te ondernemen. Daarbij is het vooral belangrijk om de situatie met de energieleverancier te bespreken, maar ook daarbuiten zijn er mogelijkheden.
Contact opnemen met de energieleverancier
Wie vindt dat er onterecht een waarborgsom wordt opgelegd, bijvoorbeeld omdat het extern onderzoeksbureau verouderde gegevens gebruikt, neemt in de eerste plaats contact op met de energieleverancier. Vraag hen om duidelijk aan te geven wat de reden voor de waarborgsom is. Op basis van deze informatie is het mogelijk om de vervolgstappen te bepalen. Deze stap is belangrijk want er worden soms wel degelijk fouten gemaakt met grote gevolgen, bijvoorbeeld omdat iemand dezelfde naam heeft of omdat een vorige bewoner schulden had.
Melding maken bij de Autoriteit Persoonsgegevens
Omdat het gaat om een persoonsgegeven is de AVG van toepassing. Hierin staat dat men een recht op inzage heeft, maar ook het recht om foute gegevens te corrigeren. Daarom moet een energieleverancier medewerking verlenen. Wanneer ze dit niet doen, is het aangeraden om contact op te nemen met de Autoriteit Persoonsgegevens. Op deze manier kan het alsnog mogelijk zijn om foutieve gegevens aan te (laten) passen.
Contact opnemen met Autoriteit Persoonsgegevens →Nieuwe beoordeling laten uitvoeren
Het is ook mogelijk om de energieleverancier gewoon om een nieuwe beoordeling te vragen. Hierbij worden dan recentere gegevens voorgelegd dan de gegevens die door het onderzoeksbureau zijn gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan een bewijs dat een bepaalde schuld al drie jaar terug is afgelost. Een nieuwe beoordeling wil echter niet zeggen dat de beslissing van de energieleverancier zal afwijken.
Melding bij de ACM
Wanneer de nieuwe energieleverancier toch onterecht blijft vasthouden aan de waarborgsom, kan dit bij de ACM worden gemeld. In de tussentijd is het aangeraden om ook even bij andere energieleveranciers te informeren. Mogelijk vragen zij geen waarborgsom of een lagere waarborgsom. Een nadeel hiervan is dat het hierdoor niet altijd mogelijk is om voor de voordeligste energieleverancier te kiezen.
Veelgestelde vragen over de waarborgsom bij energie
We begrijpen dat zo’n waarborgsom vragen kan oproepen. Het voelt niet altijd eerlijk aan en het vergroot net de financiële druk op iemand die het al moeilijk heeft. Hieronder zijn een aantal veelgestelde vragen beantwoord.
Wat houdt de regioscore bij een kredietcheck in?
Sommige externe onderzoeksbureaus houden bij hun beoordeling ook rekening met het postcodegebied. Wanneer veel mensen in een bepaald postcodegebied schulden hebben, wordt dit meegenomen bij de beoordeling. Ze redeneren dan dat er een lokale achterstandsproblematiek heerst die wellicht ook de onderzochte persoon treft. Zo’n regioscore zal in principe niet de enige reden zijn om een waarborgsom te eisen, maar het kan er wel voor zorgen dat ook beperkte schulden zwaar doorwegen. Er zijn wel al een aantal energieleveranciers die hebben aangegeven dat ze geen rekening meer zullen houden met dergelijke regioscores.
Ik wil een heranalyse laten uitvoeren. Is dit gratis?
Bij veel onderzoeksbureaus is dit gratis, maar er zijn ook onderzoeksbureaus die een vergoeding in rekening brengen. Veel is afhankelijk van het onderzoeksbureau waar de energieleverancier mee samenwerkt.
Wat met mijn waarborgsom als de energieleverancier failliet gaat?
Dit valt vooraf niet te zeggen. In principe heeft men dan een vordering op de energieleverancier. De curator moet dan de activa verkopen en de schuldeisers betalen. Het is niet onmogelijk dat klanten hun waarborgsom verliezen, maar hetzelfde geldt ook voor betaalde termijnbedragen. Er is namelijk geen noodfonds dat consumenten helpt wanneer energieleveranciers failliet gaan, zoals dat voor banken wel bestaat.
Hoeveel mag de waarborgsom bedragen?
In principe is de energieleverancier hier vrij in. Wel hebben sommige energieleveranciers hierover een akkoord gesloten met de Consumentenbond. Zo sloot Engie in 2013 een akkoord waarin stond dat zij niet meer zouden vragen dan de prijs van zes maanden energie. Uiteraard moeten energieleveranciers dergelijke akkoorden wel respecteren, net zoals hun eigen algemene voorwaarden waarin ze eveneens beperkingen kunnen opnemen. Bovendien heeft de ACM eerder al aangegeven dat een borg altijd redelijk moet zijn. Een borg van zes maanden is volgens de ACM enkel in uitzonderlijke situaties toegestaan. Dit kan dus enigszins wel als bovengrens worden gehanteerd.
Waarvoor mag de energieleverancier de waarborgsom gebruiken?
Dit staat te lezen in de algemene voorwaarden. De ACM houdt hier wel toezicht op en in principe is het niet de bedoeling dat de waarborgsom meteen voor kleine achterstanden of korte overschrijdingen wordt aangesproken.